Το 1821 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης έστησε το στρατηγείο του στο χωριό Πιγκιανά, που έχει πολύ οχυρή θέση και μπορούσαν ευκο- λότερα να το υπερασπισθούν οι επαναστά- τες. Κατά το πρώτο έτος της Επανάστασης ο Καραϊσκάκης ξεκινώντας από τα Πιγκιανά είχε λαμπρή νίκη στη Χούνη- Άγιο Βλάσιο (Δεκέμβριος 1822-Ιανουάριος 1823). Οι Τούρκοι ήθελαν να περάσουν στη Θεσσαλία μετά την αποτυχημένη πολιορκία του Με- σολογγίου. Οι άλλοι επαναστάτες αρχηγοί ζήλεψαν πολύ και από τότε έπαψαν να βοηθούν τον Καραϊσκάκη.

Τον Ιούλιο του 1823 οι Τούρκοι οργάνωσαν στα Τρίκαλα μεγάλη εκστρατεία εναντίον των Αγράφων με αρχηγό τον Μαχμούτ Σκόντρα πασά. Είχαν την θερμή υποστήριξη των Καραγκούνηδων. Αυτός έγραψε γράμμα σε όλους τους αρχηγούς των Αγράφων και των γειτονικών περιοχών: Έλεγε ότι είναι πιστός και τίμιος και δεν θέλει να πειράξει κανέναν. Δεν θέλει να χύσει αίμα. Αρκεί να έλθουν οι αρχηγοί να προσκυνή- σουν. Άλλωστε οι περισσότεροι (έλεγε) στο στράτευμά του είναι Χριστιανοί. Πολλοί Καραγκούνηδες της Θεσσαλίας τον είχαν ακολουθήσει. Τον Ιούλιο του 1823 οι Τούρ- κοι πλησίαζαν τα Πιγκιανά. Ο Καραϊσκάκης έδωκε διαταγή να αποσυρθούν οι κάτοικοι σε δύσβατα μέρη (Παλούκια, Κρούνα, Φτέρη, Γιδόκαστρο κλπ.). Σώζονται πολλές τοπικές παραδόσεις. Ο Κασομούλης (1) (Ενθυμήματα Στρατι- ωτικά, Α’, 325 ) αναφέρει ότι ο Καραϊσκά- κης στέλλει στον Στουρνάρη (2) το γράμμα του Σκόντρα συνοδευόμενο με δικό του. Γράφει τα εξής:

«Σε περικλείω το γράμμα του Μαχμούτ πασά. Ιδές τι γράφει ο σαλεπτζής, ο κερα- τάς. Εγώ διώρισα (= έδωκα διαταγή ) όλον τον λαόν να τραβηχθεί εις ταίς δυναταίς θέσεις (= στα απόκρημνα μέρη ), και μόνος μου, επειδή είμαι ασθενής , θέλει τραβη- χθώ εις τα Παλούκια, εκεί να τους καρτερέ- σω, και ακούς ειδήσεις μου έπειτα. Κάμε το χρέος σου λοιπόν, αδελφέ, και εμένα εκεί να με ηξεύρεις.»

Οι Τούρκοι προελαύνοντες κατέλα- βαν τα Πιγκιανά και κατέστρεψαν το λα- μπρό τούτο χωριό καίγοντας όλες τις εκκλησίες. Κάποιος ντόπιος στιχουρ- γός έγραψε, όπως διηγούνται, ένα ποί- ημα για την καταστροφή του χωριού

Τα Πιγκιανά τα παινεμένα, Πούνε η δόξα σας καϋμένα

Σώζονται στους κατοίκους πολ- λές παραδόσεις, που κάνουν λόγο για την καταστροφή του λαμπρού τού- του χωριού με την μεγάλη ιστορία, που θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν.

Ο Νικόλαος Κασομούλης (1795-1872) ήταν από τους σημαντικότερους αγωνιστές, καθώς και ιστορικός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821, συμμετείχε στις επιχειρήσεις του Ολύμπου και της Χαλκιδικής, όπου συνεργάστηκε με τον οπλαρχηγό Διαμαντή Νικολάου. Μετά την αποτυχία στη Μακεδονία, μετέβη στη Θεσσαλία με σώμα Σιατιστινών, και συνεργάστηκε με τους οπλαρχηγούς Νικόλαο Στουρνάρη και Γεώργιο Καραϊσκάκη. Ο Νικόλαος Στουρνάρας (μετέπειτα Στουρνάρης …-1826) ήταν οπλαρχηγός στην περιοχή της Αιτ/νίας από τα Στουρναραίικα. Συνεργάστηκε με τον Καραϊσκά- κη την άνοιξη του 1823, στην αντίσταση εναντίον των Τούρκων που επεδίωκαν το «προσκύνημα» των αρματολών στη Στε- ρεά και τη Θεσσαλία.